Spoormans

Weens Koopverdrag; uitsluiten? Zo ja, hoe dan?

Weens Koopverdrag; uitsluiten? Zo ja, hoe dan? 1200 800 Ekelmans Advocaten
Koopovereenkomst tussen professionele partijen
Leestijd: 5 minuten
Lesedauer: 5 Minuten
Reading time: 5 minutes
Expertise:

Het Weens Koopverdrag (WKV) is een internationaal verdrag dat regels bevat voor internationale koopovereenkomsten tussen professionele partijen (B2B) ten aanzien van roerende zaken. Valt een kwestie binnen het bereik van het WKV, dan zetten die regels automatisch in zoverre het toepasselijke nationale recht opzij. Men kan de toepasselijkheid van het WKV echter contractueel uitsluiten. Is daarvan sprake als partijen uitdrukkelijk een rechtskeuze maken voor ‘uitsluitend het Nederlandse recht’?

De Hoge Raad liet de vraag op 24 februari jl. in een arrest onbeantwoord, maar A-G Hartlief kiest in zijn eerdere conclusie wél positie. Lees hier verder voor het antwoord op deze vraag. Ook geven we een aantal praktische tips bij het uitsluiten van het WKV.

Wanneer geldt het WKV?

Het WKV is automatisch van toepassing bij een B2B-koopovereenkomst indien beide partijen zijn gevestigd in een verschillend land dat partij is bij het WKV. Daarnaast is het WKV van toepassing als de regels van het internationaal privaatrecht ertoe leiden dat het recht van een staat, dat partij is bij het WKV, moet worden toegepast.

Hoe gaat de praktijk ermee om?

In de praktijk sluit men de toepasselijkheid van het WKV vaak contractueel uit. Meestal gebeurt dit door middel van een bepaling in algemene voorwaarden van die strekking. In dat geval moet de vraag óf de algemene voorwaarden, waarin de uitsluiting zich bevindt, rechtsgeldig zijn overeengekomen. En wel nog naar het WKV worden beantwoord. Het WKV stelt op dat punt wat zwaardere eisen dan het nationale, Nederlandse recht bij internationale B2B-overeenkomsten.

Wij hebben de indruk dat het uitsluiten van de toepasselijkheid van het WKV door juristen veelal niet zozeer is gebaseerd op een gedegen analyse, maar omdat zij dit ‘altijd zo doen’. Ook speelt mee dat veel juristen zich veiliger voelen in hun nationale recht dan binnen het WKV. Voor verkopers van zaken zijn de regels van het WKV echter vaak gunstiger dan het nationale, Nederlandse recht. Zo schrijft het WKV een striktere klachttermijn voor aan kopers om gebreken aan de orde te kunnen stellen. Ook is het ontbinden van een koopovereenkomst lastiger en stelt men bij aanspraken op schadevergoeding hogere eisen aan de voorzienbaarheid van de schade.

Impliceert een afspraak dat ‘uitsluitend het Nederlandse recht’ geldt als een uitsluiting van het WKV?    

Het antwoord op deze vraag is minder voor de hand liggend dan men bij een eerste lezing misschien zou verwachten. Het WKV stamt weliswaar niet van Nederlandse bodem, maar wordt door juristen wel beschouwd als onderdeel van het Nederlandse recht. Het is daarom vaste rechtspraak dat een ‘gewone’ rechtskeuze (bijvoorbeeld: “Deze overeenkomst wordt beheerst door het Nederlandse recht”) het WKV niet ter zijde stelt. Maar is dit anders indien partijen nadrukkelijk bepalen dat ‘uitsluitend’ het Nederlandse recht geldt?

Deze vraag kwam onlangs aan de orde in de conclusie van A-G Hartlief van 11 november 2022 (ECLI:NL:PHR:2022:1044). Hartlief beschrijft dat er in de juridische literatuur twee opvattingen bestaan over de methodiek waarmee deze vraag zou moeten worden beantwoord.

1. Uitleg van de overeenkomt naar nationaal recht

De eerste opvatting is dat dit een kwestie van ‘uitleg’ betreft van de overeenkomst naar nationaal recht. Bij Nederlandse juristen schieten de gedachten dan meteen naar de ‘Haviltex-maatstaf’. Over die thematiek zijn meerdere boeken volgeschreven. Kort gezegd (een enkele uitzondering daargelaten) komt deze maatstaf erop neer dat per geval moet worden vastgesteld:

  • wat partijen bedoeld hebben; en, indien niet vastgesteld kan worden dat zij dezelfde bedoelingen hebben gehad bij de gekozen formulering,
  • welke zin partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan gegeven verklaringen en gedragingen mochten toekennen en wat zij op dat punt redelijkerwijs mochten verwachten.

2. Vuistregel: het WKV is niet uitgesloten indien die uitsluiting niet met zoveel woorden is gemeld

In de tweede opvatting sluit een algemene keuze voor bijvoorbeeld Nederlands recht – waar het WKV onderdeel van uitmaakt – de toepasselijkheid van het WKV niet uit. Dat is alleen anders als er concrete indicatoren zijn dat partijen stilzwijgend het WKV hebben willen uitsluiten. Zo’n indicator kan bijvoorbeeld zijn dat partijen in hun processtukken alleen maar naar het Nederlandse BW verwijzen.

A-G Hartlief kenschetst de tweede opvatting als de heersende opvatting en sluit zich daarbij aan. Volgens Hartlief geldt dus als uitgangspunt dat de passage ‘uitsluitend Nederlands recht’ geen uitsluiting van het WKV oplevert.

Oordeel Hoge Raad

Op een oordeel van de Hoge Raad zal men nog even moeten wachten. In de zaak waarin A-G Hartlief concludeerde, is de Hoge Raad niet aan de beantwoording van deze vraag toegekomen, omdat hij het oordeel van het hof reeds op een andere grond vernietigde (ECLI:NL:HR:2023:313)(link: https://uitspraken.rechtspraak.nl/#!/details?id=ECLI:NL:HR:2023:313 ). Het is nu dus wachten op een nieuwe procedure waarin deze vraag aan de Hoge Raad wordt voorgelegd.

Tips bij het uitsluiten van het WKV

Wij geven je een paar handige tips. Voorkomen is immers altijd beter dan genezen!

1. Zorg dat je bij internationale koopovereenkomsten tussen professionele partijen met betrekking tot roerende zaken bedacht bent op de toepasselijkheid van het WKV!

Dit is natuurlijk een beetje een open deur, maar in de praktijk gaat het op dit punt wel vaak mis. Ook aannemingsovereenkomsten naar Nederlands recht kunnen overigens onder het WKV vallen. Dat een overeenkomst naar Nederlands recht kwalificeert als ‘koop’ (en niet: aanneming) sluit de toepasselijkheid van het WKV dus niet zonder meer uit.

2. Maak een inhoudelijk beredeneerde keuze voor het al dan niet uitsluiten van het WKV.

Zoals hierboven omschreven, kunnen verkopers er goed aan doen om het WKV juist niet uit te sluiten.

3. Plaats de uitsluiting, als je daarvoor kiest, in de hoofdovereenkomst zelf (en niet pas: in de algemene voorwaarden).

Dan is de uitsluiting ook van kracht als in een concreet geval blijkt dat de tekst van de algemene voorwaarden niet tijdig en juist toegankelijk is gemaakt voor de wederpartij. Daarbij komt dat het WKV zelf ook strenger is voor de gebruiker van algemene voorwaarden voor wat betreft het toegankelijk maken van de algemene voorwaarden dan het nationale, Nederlandse recht bij internationale overeenkomsten tussen professionele partijen. Dit alles neemt natuurlijk niet weg dat een gebruiker er goed aan doet om erop toe te zien dat de algemene voorwaarden bij iedere offerte worden aangehecht en ook algemene voorwaarden van andere partijen in de offerte specifiek en uitdrukkelijk van de hand worden gewezen.

4. Indien je het WKV wilt uitsluiten, doe dat dan met naam en toenaam.

Bijvoorbeeld: “Deze overeenkomst en daaruit voortvloeiende overeenkomsten worden beheerst door het Nederlandse recht met uitzondering van het Weens Koopverdrag”. Simple as that.

5. Raadpleeg bij vragen of onduidelijkheden een deskundig jurist.

Heb je vragen? Neem gerust contact met ons op (via +31 (0) 70 374 610) en vraag naar Daan Spoormans of Sjoerd Aelen. Wij sturen heus geen rekening voor zo’n telefonisch overlegje.

Meer weten over (internationale) contracten?

Het opstellen van een goed contract is maatwerk. Ondernemers onderschatten helaas te vaak het belang van een goed contract, totdat men eens door schade en schande wijzer is geworden. Ieder contract bergt risico’s in zich. Ons team maakt deze op pragmatische wijze inzichtelijk en beheersbaar.

Auteur

Noot Daan Spoormans over het beroep op een dekkingsuitsluiting bij een D&O-verzekering

Noot Daan Spoormans over het beroep op een dekkingsuitsluiting bij een D&O-verzekering 1200 800 Ekelmans Advocaten
Ekelmans Advocaten cliënt visie
Leestijd: 2 minuten
Lesedauer: 2 Minuten
Reading time: 2 minutes

In het tijdschrift Jurisprudentie Onderneming & Recht (JOR) schrijft Daan Spoormans over het beroep op een dekkingsuitsluiting bij een D&O-verzekering. Hij benoemt in zijn annotatie enkele knelpunten waarmee zowel verzekeraar als verzekerde hun voordeel kunnen doen.

In de septembereditie van het tijdschrift Jurisprudentie Onderneming & Recht (JOR) annoteerde Daan Spoormans een uitspraak van de rechtbank Rotterdam waarbij de verzekeringsdekking centraal stond (JOR 2022, afl. 9-2022, SDU). Lees zijn noot ‘Bestuurdersaanprakelijkheidsverzekeraar heeft dekking terecht geweigerd wegens verduistering’.

Meer weten over bestuurdersaansprakelijkheid?

Ekelmans Advocaten is gespecialiseerd in het verlenen van rechtsbijstand aan D&O-verzekeraars. Zo staan wij regelmatig in opdracht van D&O-verzekeraars bestuurders en commissarissen bij die persoonlijk worden aangesproken tot betaling van schadevergoeding, maar adviseren wij D&O-verzekeraars ook over dekkingskwesties.

Onze advocaten bestuurdersaansprakelijkheid adviseren u als u aansprakelijk bent gesteld, maar juist ook in situaties waarin een persoonlijke aansprakelijkheid dreigt. Ook kunnen wij u adviseren over eventuele posities en claims ten opzichte van (andere) individuele bestuurders.

Auteur

Advocaat Daan Spoormans voert veelvuldig verweer namens bestuurders of commissarissen die een onjuist management of toezicht wordt verweten. Hij heeft reeds enkele tientallen bestuurders en commissarissen in veiligheid gebracht, terwijl het nog niet is voorgekomen dat een bestuurder of commissaris door een rechter is veroordeeld tot betaling van een aanspraak waartegen Daan verweer voerde. Daan werkt zowel in opdracht van verzekeraars als in opdracht van bestuurders en commissarissen zelf.

Handige ‘tools’ uit het Nederlandse procesrecht voor advocaten in Duitsland

Handige ‘tools’ uit het Nederlandse procesrecht voor advocaten in Duitsland 1200 720 Ekelmans Advocaten
advocaat zoekt in wetboek
Leestijd: 2 minuten
Lesedauer: 2 Minuten
Reading time: 2 minutes
Expertise:

In de jubileumbundel van de Duits-Nederlandse Advocatenvereniging (DNRV) verscheen een artikel van advocaat Daan Spoormans over procesrecht. Hij licht hij toe waarom ‘tools’ uit het Nederlandse procesrecht van meerwaarde kunnen zijn in Duitse zaken die inhoudelijk niets met de Nederlandse rechtssfeer te maken hebben.

Denk bijvoorbeeld aan een civielrechtelijk geschil tussen twee Duitse partijen met uitsluitend vestigingen in Duitsland dat door Duits recht wordt beheerst en waarbij de Duitse rechter exclusief bevoegd is. Daan gaat onder andere in op conservatoire verhaalsbeslagen en inzagevorderingen (art. 843a Rv).

Download de publicatie ‘Ein oranger Hammer als Rüstzeug für jeden deutschen Rechtsanwalt‘.

Over DNRV

De Nederlands-Duitse Advocatenvereniging (DNRV) zet zich in voor de grensoverschrijdende Nederlands-Duitse rechtspraktijk en bestaat dit jaar 25 jaar. Op 16 september gaven zij een jubileumbundel uit om dit te vieren.

Meer weten over Nederlands recht in het Duits?

Ons internationale German Desk team is gespecialiseerd in het juridisch adviseren en begeleiden van Nederlands- en Duitstalige cliënten bij grensoverschrijdende activiteiten. Wij adviseren niet slechts over Nederlands recht, maar beschikken ook over kennis van het Duitse recht, waardoor wij Duitstalige ondernemingen, bedrijfsjuristen of advocaten kunnen uitleggen waar de verschillen uit bestaan.

Auteur

Daan wordt veel gevraagd door internationaal opererende bedrijven, verzekeraars en advocatenkantoren uit andere jurisdicties om hen bij te staan bij complexe geschillen van contractuele aard. Mede vanwege zijn tweetalige achtergrond (Nederlands en Duits) heeft Daan veel cliënten uit Duitstalige landen. Daarnaast voert Daan veelvuldig verweer namens bestuurders of commissarissen die een onjuist management of toezicht wordt verweten.

Bestuurdersaansprakelijkheid; verzekeren of niet?

Bestuurdersaansprakelijkheid; verzekeren of niet? 2560 1709 Ekelmans Advocaten
bestuurdersaansprakelijkheid verzekeren
Leestijd: 4 minuten
Lesedauer: 4 Minuten
Reading time: 4 minutes

Ondernemen betekent risico nemen. Wanneer u gebruik maakt van een rechtspersoon (bijvoorbeeld een BV), dan is het wettelijke uitgangspunt dat de bestuurder niet persoonlijk aansprakelijk is voor namens de rechtspersoon veroorzaakte schade. Op dat uitgangspunt bestaan echter uitzonderingen. De wettelijke maatstaf voor persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder ligt hoog, maar als die maatstaf wordt behaald, dan zijn de gevolgen vaak verstrekkend voor de personen in kwestie. Is het zinvol om bestuurdersaansprakelijkheid te verzekeren door een zogenoemde D&O-verzekering af te sluiten? Lees hier onze tips.

Juristen zijn verdeeld over de vraag of zo’n verzekering is aan te bevelen. Sommigen zien het als een noodzakelijk vangnet nu de bereidheid om bestuurders aansprakelijk te stellen toeneemt. Met zo’n verzekering zijn dan niet alleen de claims zelf gedekt, maar ook hoge kosten voor het voeren van stevig verweer tegen de claims. Anderen denken dat zo’n verzekering het risico op claims tegen bestuurders juist laat toenemen; potentiële claimanten zouden geneigd kunnen zijn om werk te maken van vermeende claims tegen bestuurders als zij weten dat zij zich kunnen verhalen op een ‘goed gevulde’ verzekeringspolis. Wat is wijsheid?

Wij stellen voorop dat deze vraag niet in zijn algemeenheid kan worden beantwoord. Per individueel geval moet worden bezien of zo’n verzekering opweegt tegen de kosten daarvan. Bij deze afweging zijn de aard en de omvang van de risico’s die zich kunnen voordoen van groot belang. Bij bijvoorbeeld een onderneming met stevige kapitaalbuffers die jaar op jaar vergelijkbare, positieve resultaten behaalt met ‘hetzelfde kunstje’ bestaan minder aansprakelijkheidsrisico’s dan bij een startup die explosief wil groeien en die op voorhand langlopende verplichtingen aangaat, zoals de huur van bedrijfsruimte of het aantrekken van werknemers, om die groei mogelijk te maken. Het is hoe dan ook goed om op dit punt als bestuurder een bewuste keuze te maken. Win eens één of twee offertes in om inzicht te krijgen in de premie en maak dan de keuze. Dat kost niets. Groeit de onderneming wezenlijk of verandert de aard van de activiteiten? Maak die afweging dan opnieuw.

Vijf tips over het verzekeren van bestuurdersaansprakelijkheid

  1. Maak de bovengenoemde afweging als u de verzekering niet direct nodig hebt. Ook hier geldt spreekwoordelijk: een brandend huis kunt u niet meer verzekeren. Houd er ook rekening mee dat als de onderneming in ‘zwaar weer’ belandt, het moeilijker zal zijn om een D&O-verzekering af te sluiten. Verzekeraars weten immers dat het risico op claims dan toeneemt.
  2. Indien u de polis afsluit, zorg er voor dat de verzekerde som hoog genoeg is. De claims die een toekomstige ‘wederpartij’ zal instellen, zullen wellicht hoger zijn dan u op voorhand voorziet of redelijk acht. Bij een te lage verzekerde som kunt u in een vervelend pakket terecht komen; de claimant (bijvoorbeeld een faillissementscurator) die weet heeft van de verzekeringspolis kan extra getriggerd zijn om claims in te stellen, terwijl u voor een deel dan nog steeds persoonlijk in de wind staat.
  3. Wordt u (interim-)bestuurder van een onderneming waarin u niet de meerderheid van de aandelen houdt, beding als arbeidsvoorwaarde dat de rechtspersoon een D&O-polis afsluit en de premie daarvan draagt. Die polis kan dan overigens ook in het belang van de rechtspersoon zelf zijn; indien men achteraf vindt dat de interim-bestuurder ernstig tekortgeschoten is, kan men wellicht de schade verhalen onder de polis.
  4. Houd het bestaan van de polis zoveel mogelijk vertrouwelijk. Binnen de eigen onderneming zijn bestuurders- en aandeelhouders natuurlijk op de hoogte, maar buitenstaanders in principe niet. Zoals gezegd, het bestaan van die polis kan potentiële claimanten juist motiveren. Wellicht zullen deze zelfs proberen om beslag onder de polis te leggen. Maakt u gebruik van een houdstervennootschap die de aandelen houdt in de werkmaatschappij? Sluit de polis dan op naam van de houdstermaatschappij af. Indien de werkmaatschappij failliet gaat, dan is de curator nog niet vanzelfsprekend op de hoogte van de polis.
  5. Hebt u een verzekeringspolis en de onderneming gaat failliet? Check dan meteen of het ‘uitlooprisico’ ook is afgekocht. Zo nee, doe dit dan alsnog. Het faillissement leidt namelijk tot een beëindiging van de verzekering. Zonder die uitloopdekking moet u de polis wellicht missen op het moment dat u deze het hardst nodig hebt.

Meer weten over bestuurdersaansprakelijkheid?

Als bestuurder wordt er veel van u verwacht. De algemene leiding van de onderneming, de economische strategie en de financiële gezondheid rusten op uw schouders. U staat voor uw onderneming. Maar soms kan het tij zich tegen u keren. Wanneer u als bestuurder van een rechtspersoon aansprakelijk wordt gesteld, kunnen de gevolgen groot zijn.

Onze advocaten bestuurdersaansprakelijkheid adviseren u als u aansprakelijk bent gesteld, maar juist ook in situaties waarin een persoonlijke aansprakelijkheid dreigt. Ook kunnen wij u adviseren over eventuele posities en claims ten opzichte van (andere) individuele bestuurders.

Auteur

Advocaat Daan Spoormans voert veelvuldig verweer namens bestuurders of commissarissen die een onjuist management of toezicht wordt verweten. Hij heeft reeds enkele tientallen bestuurders en commissarissen in veiligheid gebracht, terwijl het nog niet is voorgekomen dat een bestuurder of commissaris door een rechter is veroordeeld tot betaling van een aanspraak waartegen Daan verweer voerde. Daan werkt zowel in opdracht van verzekeraars als in opdracht van bestuurders en commissarissen zelf.

Ekelmans Advocaten benoemt Daan Spoormans tot partner

Ekelmans Advocaten benoemt Daan Spoormans tot partner 2085 2441 Ekelmans Advocaten
Daan Spoormans partner
Leestijd: < 1 minuut
Lesedauer: < 1 Minute
Reading time: < 1 minute
Expertise:

Daan Spoormans is per 1 januari 2022 toegetreden als partner/aandeelhouder bij Ekelmans Advocaten. Daan is gespecialiseerd in het ondernemingsrecht en het contractenrecht. Hij staat ondernemingen en verzekeraars bij in complexe geschillen over commerciële contracten. Ook helpt Daan bestuurders die een onjuist management wordt verweten.

Daan is sinds 2008 verbonden aan Ekelmans Advocaten. Hij heeft de afgelopen jaren een bloeiende, internationale praktijk opgebouwd. Mede vanwege zijn tweetalige achtergrond (Nederlands en Duits) heeft Daan ook veel cliënten uit Duitstalige landen.

Partner Corporate / German Desk Robert Kütemann: “Het partnerschap van Daan betekent een echte versteviging van onze corporate praktijk. Daan beschikt over een sterk juridisch én strategisch inzicht. Hij levert al vele jaren een belangrijke bijdrage aan het door cliënten zeer gewaardeerde corporate team.
Omdat Daan zowel ondernemingen als verzekeraars tot zijn cliënten mag rekenen, past zijn toetreding bij uitstek in onze positionering als Insurance & Corporate kantoor. Wij zijn zeer verheugd dat we Daan tot partner mogen benoemen.”

Contact

Ekelmans & Meijer begeleidt doorstart Mooy Logistics

Ekelmans & Meijer begeleidt doorstart Mooy Logistics 1000 465 Ekelmans Advocaten
Mooy Logistics
Leestijd: < 1 minuut
Lesedauer: < 1 Minute
Reading time: < 1 minute
Expertise:

Transportbedrijf Mooy Logistics, een van de grootste transport ondernemingen van Nederland, maakt een doorstart. Mooy Logistics ging medio augustus failliet en wordt nu opgedeeld en voortgezet door twee afzonderlijke bedrijven.

Het grootste deel van de activiteiten van Mooy wordt overgenomen door het Oostenrijkse Gartner. Gartner, een van de grootste transportondernemingen in Europa, maakt een doorstart met de vestiging van Mooy Logistics te Waddinxveen. Ekelmans & Meijer begeleidde de deal voor het Oostenrijkse Gartner. Een team van advocaten bestaande uit Eckhard Mehring, Robert Kütemann en Daan Spoormans maakte de doorstart binnen 2,5 dag mogelijk.

Op onder meer www.logistiek.nl is aandacht besteed aan de deal.

Contact

We gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website zo soepel mogelijk draait. Als je doorgaat met het gebruiken van de website, gaan we ervan uit dat je ermee instemt.